Robbin
Neurodiversiteit: Waardevol en noodzakelijk
Wat is neurodiversiteit?
Dat we kunnen verschillen van elkaar in de manier waarop we denken en ons gedragen, was je waarschijnlijk allang duidelijk. Vaak heeft dat te maken met onze persoonlijkheid, onze opvoeding en de dingen die we meemaken. Maar wist je dat die verschillen ook kunnen komen doordat de hersenen op een andere manier werken? Dat is waar neurodiversiteit over gaat.
Neurodiversiteit betekent dat sommige mensen, zoals mensen met autisme, ADHD, dyslexie, dyspraxie, hoogsensitiviteit of hoogbegaafdheid, op een andere manier denken en leren. Informatie wordt door de hersenen op een andere manier verwerkt. In plaats van dit als een probleem te zien (wat nu vaak gebeurt doordat we bovenstaande variaties bestempelen als aandoeningen of stoornissen) kunnen we het juist gaan zien als een waardevolle manier waarop mensen van elkaar verschillen.
Neurodiversiteit in de huidige samenleving
In een samenleving waarin standaardisering vaak de norm is, kunnen neurodivergente mensen tegen uitdagingen aanlopen in het onderwijs, op de werkvloer en in sociale interacties.
Zo sluiten de standaard lesmethoden vaak niet aan bij hun leerstijlen. Niet iedereen kan zich lang focussen en stil zitten. En niet iedereen kan goed lezen en leren uit een boek. Voor sommigen gaat het allemaal te langzaam, terwijl het voor anderen weer te snel gaat. Er wordt vaak niet genoeg rekening gehouden met al die verschillend werkende breinen.
Hetzelfde geldt voor de werkvloer. De vaste werktijden, gebrek aan flexibiliteit, vaste procedures en bijvoorbeeld een grote kantoortuin kunnen uitdagingen opleveren, zoals moeite met sociale verwachtingen of sensorische prikkels.
Ook in sociale interacties kunnen neurodivergente mensen obstakels tegenkomen, bijvoorbeeld doordat hun manier van communiceren of informatie verwerken afwijkt van de ‘norm’. Eerder genoemde obstakels kunnen leiden tot gevoelens van anders zijn, eenzaamheid, somberheid, stress, burn-out, angstklachten, onzekerheid en een negatief zelfbeeld.
Gelukkig wordt er de laatste jaren steeds meer onderzoek gedaan naar de verschillende werkingen van de hersenen. En door deze onderzoeken wordt duidelijk dat we een hele neurodiverse samenleving hebben, veel meer dan aanvankelijk gedacht. In het onderwijs en op de werkvloer lijkt er op sommige plekken al wat meer rekening mee gehouden te worden. Zo kunnen scholieren en studenten meer tijd krijgen voor het maken van hun toetsen, zijn er stillere ruimtes waar ze pauze kunnen houden, is er aanvullende lesstof voor degenen die snel klaar zijn met de standaard stof. En op de werkvloer zijn er naast de kantoortuin ook kleinere kamers en is het steeds meer mogelijk om veel vanuit huis te werken.
Maar ondanks dat sommige scholen en bedrijven hun best doen om voor iedereen een goed werkklimaat te organiseren, gebeurt het nog steeds te weinig en nog lang niet overal.
Waarom is neurodiversiteit belangrijk?
Hoe saai en eentonig zou onze samenleving zijn als we allemaal op dezelfde manier dachten? Door neurodiversiteit te omarmen, creëren we ruimte voor innovatieve ideeën, creatief denken en alternatieve probleemoplossingen. Elk soort brein heeft zijn eigen krachten en kwaliteiten. Zo zijn sommige mensen waanzinnig goed in ‘out of the box’-denken, hebben anderen veel oog voor detail, zijn weer anderen erg goed in verbanden leggen en hebben sommige mensen een groot empathisch vermogen. Door ruimte te geven aan al deze verschillen, kunnen we elkaar mooi aanvullen en geven we kleur aan onze wereld.
Hoe kunnen we neurodiversiteit stimuleren?
- Onderwijs aanpassen: Scholen kunnen inclusieve leermethoden hanteren die rekening houden met verschillende leerstijlen en behoeften.
- Werkplekken aanpassen: Werkgevers kunnen flexibele werkomstandigheden bieden, zoals hybride werken, gestructureerde werkprocessen en sensibiliseringstrainingen.
- Maatschappelijke bewustwording: Door middel van campagnes en open gesprekken kunnen we stigma’s verminderen en neurodiversiteit normaliseren. Daarnaast mag er wat mij betreft besloten worden om autisme, adhd, dyslexie en andere variaties niet meer te zien als stoornissen.
Conclusie
Neurodiversiteit biedt een waardevolle en noodzakelijke bijdrage aan onze samenleving. Het is tijd om neurodiversiteit niet als een uitzondering, maar als een verrijking te zien!