Hooggevoeligheid
Voel jij je soms net een spons, die alle energie en emoties van anderen opzuigt? Je voelt je begaan met anderen, voelt het direct wanneer een ander niet lekker in zijn/haar vel zit en kan intens meeleven en meevoelen.
Mensen komen vaak naar jou toe om hun ei kwijt te kunnen. Je vindt het waarschijnlijk fijn om er voor de ander te kunnen zijn, maar je merkt dat het je een hoop energie kost. Grenzen stellen is echter een dingetje.. Je bent beter in rekening houden met de ander dan met jezelf.
En stressbestendig.. dat is een woord dat niet voorkomt in jouw woordenboek. Je bent (prikkel)gevoelig en dat put je uit. Tijd om anders om te leren gaan met jouw hooggevoeligheid!
Wat is hooggevoeligheid nou eigenlijk?
Hooggevoeligheid wordt ook wel hoogsensitiviteit of HSP (highly sensitive person) genoemd. Het is geen psychische aandoening, maar een aangeboren eigenschap. Slechts 15 tot 20 procent van de bevolking heeft deze eigenschap en kan zich hoogsensitief noemen. Er is dus een kans dat jij het ook bent!
Deze eigenschap zorgt ervoor dat je gevoeliger bent voor prikkels (zowel vanuit de omgeving als van binnenuit, denk aan een hongergevoel). Deze prikkels worden vervolgens op een diepgaande manier verwerkt door het brein, wat tijd en energie kost.
Die gevoeligheid in combinatie met de diepergaande verwerking maakt dat je je snel overbelast en overprikkeld kunt voelen. En het verklaart waarom je vaak langer blijft ‘hangen’ in bepaalde gedachten.
Wil je weten of jij hoogsensitief bent? Doe dan eens de test!
Een aantal jaren geleden kwam ik er zelf pas achter dat ik hooggevoelig ben. Ik was continu moe, overprikkeld, had steeds last van stress en spanningsklachten. In vergelijking met anderen leek ik wel een emotioneel wrak.
Na een paar uur op mijn werk voelde ik me vaak al uitgeput, terwijl ik zag dat mijn collega’s nog vol energie zaten. Hetzelfde gold voor avondjes uit met vrienden. Het leek wel alsof ik iets niet goed deed, alsof de wereld te hoog gegrepen was voor mij.
Ik heb altijd gedacht dat er iets mis was met mij.. Totdat ik iets las over hoogsensitiviteit. Alle puzzelstukjes vielen op hun plek. Ik begreep ineens beter waarom ik steeds zo moe en gespannen was. Het was een enorme opluchting om te lezen dat het beestje een naam heeft en dat ik niet de enige ben.
Dit nieuwe inzicht heeft me doen realiseren dat die gevoeligheid is wie ik ben. Ja, het is niet altijd even leuk en makkelijk. Maar ik zie inmiddels ook dat het mijn kracht is.
Wat kan je eraan doen?
Hooggevoeligheid ervaar je nu (net als ik in het begin) misschien vooral als een last. Als iets wat je liever kwijt bent dan rijk. Heel begrijpelijk. Maar helaas moet ik je teleurstellen; als je deze eigenschap bezit, kom je er niet meer van af. En gelukkig maar, want het is een waanzinnig mooie en zeer waardevolle eigenschap zodra je er meer je weg in hebt gevonden!
HSP en stress
HSP gaat vaak hand in hand met stress, wat zich op de langere termijn zelfs kan ontwikkelen tot een burn-out. Het is ook niet zo gek dat je opgebrand raakt van alle prikkels, emoties en je grote verantwoordelijkheidsgevoel. Wil jij leren hoe je jezelf daartegen in bescherming kan nemen? In het behandeltraject ‘Word je stress de baas‘ leer je jouw grenzen beter herkennen en leer je hoe je jezelf beter in balans kunt houden.
HSP en zelfkritiek
Als hoogsensitief persoon heb je een groot hart voor je omgeving. Maar wanneer het jezelf betreft, ben je eerder kritisch en veroordelend. Je kan misschien zelfs wel zeggen dat je een negatief zelfbeeld hebt. Om anderen het naar hun zin te maken, heb jij geleerd je aan te passen. En dat kan je waarschijnlijk zo goed, dat je niet meer zo goed weet wie je zelf bent en waar je eigen behoeften liggen. In het behandeltraject ‘Uit je hoofd, in je hart‘ leer je meer liefde voor jezelf te voelen, jezelf meer te accepteren en dichter tot jezelf te komen.
Zelftest hooggevoeligheid
Ben jij hooggevoelig? Onderstaande zelftest komt uit het boek van Elaine Aron, dé expert op het gebied van hooggevoeligheid. Beantwoord iedere vraag op basis van wat jouw gevoel je ingeeft. Antwoord met ‘ja’ als het in ieder geval enigszins voor jou klopt. Antwoord met ‘nee’ als je je er helemaal niet in kunt vinden of het niet speciaal op jou van toepassing is. Tel alle ja’s bij elkaar op.
- Ik ben me bewust van subtiele signalen in mijn omgeving.
- Ik word beïnvloed door de stemmingen van anderen.
- Ik ben nogal gevoelig voor pijn.
- Tijdens drukke dagen merk ik dat ik behoefte heb om me terug te trekken in mijn bed of een donkere kamer of een andere plek waar ik ongestoord alleen kan zijn.
- Ik ben bijzonder gevoelig voor de effecten van cafeïne.
- Ik raak gemakkelijk overvoerd door dingen als fel licht, sterke geuren, grove weefsels of harde sirenes.
- Ik heb een rijke en complexe innerlijke belevingswereld.
- Ik voel me niet op mijn gemak bij harde geluiden.
- Ik kan diep geroerd raken door kunst of muziek.
- Ik ben consciëntieus.
- Ik schrik makkelijk.
- Ik voel me opgejaagd als ik veel moet doen in korte tijd.
- Als mensen zich in een fysieke omgeving niet prettig voelen, weet ik meestal wat er moet gebeuren om dat te veranderen (door bijvoorbeeld het licht te dimmen of het meubilair te verplaatsen).
- Ik raak geïrriteerd als mensen proberen me te veel dingen tegelijk te laten doen.
- Ik doe erg mijn best te voorkomen dat ik fouten maak of dingen vergeet.
- Ik kijk uit principe niet naar gewelddadige films of series.
- Ik voel me ongemakkelijk als er veel om me heen gebeurt.
- Als ik erge honger heb, heeft dat sterke invloed op mijn concentratievermogen en humeur.
- Veranderingen in mijn leven brengen me van mijn stuk.
- Ik heb een neus voor delicate geuren, smaken, geluiden en kunstwerken en ik geniet daarvan.
- Het vermijden van situaties die mij van streek maken of overbelasten heeft bij mij een hoge prioriteit.
- Als ik met iemand moet wedijveren of op mijn vingers word gekeken, word ik zo nerveus of gespannen dat mijn prestaties veel minder zijn dan gewoonlijk.
- Als kind werd ik door mijn ouders en leraren gevoelig of verlegen bevonden.
Bron vragenlijst: ‘Hoogsensitieve personen; Hoe blijf je overeind als de wereld je overweldigt’ – Elaine N. Aron
Als je 14 of meer vragen met ‘ja’ hebt beantwoord, ben je waarschijnlijk hoogsensitief.